مروری بر سیستم عامل آمیگا - Amiga Dos

وقتیکه آمیگا را روشن میکنید ، سیستم دستگاه هیچ عکس العملی از خود نشان نمیدهد . ماوس ، حرکات آن ، صفحه کلید ، هیچکدام برای کامپیوتر قابل تشخیص نیست و نمیتوان به آنها دسترسی پیدا کرد ، برای راه اندازی احتیاج به یک رابط بین کاربر و کامپیوتر میباشد تا بتوان دستورات لازم را برای  ماشین و سیستم معرفی نمود ، این رابط همان Amiga Dos میباشد ، آمیگا داس در مارس 1985 توسط شرکت کمودور ، با همکاری شرکت متاکام کو (Metacomco) ، طراحی گردید که نمونه توسعه یافته آن ، سیستم عامل "تری پوز" (Tripos) میباشد . Dos به معنی "سیستم عامل دیسک" ، مخفف : Disk Operation System ، رابط بین شخص استفاده کننده و کامپیوتر میباشد . آمیگا داس باعث میشود تا دستوراتی را که وارد میکنید ، به کدهایی تبدیل کند تا کامپیوتر بتواند آنها را تشخیص دهد ... میتوان آنرا به یک مترجم تشبیه نمود ، اما برای کار به آمیگا داس نیز احتیاج به یک واسط (interface) میباشد . دیسک ورک بنچ که به همراه آمیگا عرضه میشد ، میتواند ارتباطی بین آمیگا و کاربر ایجاد نماید . با استفاده از ورک بنچ میتوانید براحتی از سیستم عامل استفاده کنید ، بکارگیری ماوس ، پنجره ها و منوها راحتترین روشی است که یک مبتدی میتواند از آن استفاده کند ، شما میتوانید با ورک بنچ به یکسری از دستورات Amiga Dos دسترسی پیدا کنید ، از قبیل :

Open  : جهت باز نمودن دایرکتوری یا اجرای یک برنامه .

Close : برای بستن دایرکتوری یا فایل .

Rename  : برای تغییر نام دیسک ، فایل و دایرکتوری .

Info  : جهت اطلاع از وضعیت دیسک ، فایل ، دایرکتوری اجرا شده (نام ، وضعیت حفاظت در مقابل خواندن و نوشتن ، تعداد بلوکهای استفاده شده و ...) .

Discard  : جهت حذف نمودن فایل و دایرکتوری .

Initialize  : برای فرمت کردن دیسک .

ولی موانعی در بکارگیری از ورک بنچ وجود دارد و بدترین آنها این است که نمیتوانید تمام فایلهای موجود روی دیسک را ببینید و از وجود آنها با اطلاع شوید ، زیرا ورک بنچ تنها فایل و دایرکتوریهایی را نشان میدهد که دارای آیکون باشند . و اینکه نمیتوانید از کلیه دستورات Amiga Dos استفاده نمایید .

یکی دیگر از مزایای Amiga Dos ، استفاده از خاصیت مالتی تسکینگ آمیگا ، یا اجرای همزمان برنامه ها میباشد ، در موقع استفاده از ورک بنچ ، شما میتوانید یک عمل را انجام دهید ، بعنوان مثال : زمانی که با ورک بنچ مشغول فرمت کردن یک دیسک میباشید (توسط initialize از منوی دیسک) ، کامپیوتر نمیتواند عمل دیگری را انجام دهد ، اما CLI ، بشما اجازه میدهد تا در حالیکه مشغول فرمت کردن هستید ، بتوانید یک فایل را بوسیله چاپگر ، چاپ نمایید . برای استفاده از CLI  (پنچره ای که در آن دستورات Amiga Dos را وارد میکنید) ، دیسک ورک بنچ را داخل کامپیوتر قرار دهید ، CLI در داخل دایرکتوری system میباشد ، آنرا اجرا کنید ، تا پنجره مربوطه باز گردد ، اینک میتوانید دستورات را مستقیم در این پنجره وارد نمایید ، این روش مقداری از حافظه دستگاه را اشغال مینماید ، برای استفاده سریعتر از CLI ، دیسک را در داخل کامپیوتر قرار داده و همزمان دو کلید ctrl+D را نگه دارید ، این عمل باعث میشود تا Amiga Dos سیستم را متوقف نماید . در این پنجره میتوانید از دستورات CLI  استفاده نمایید ، در CLI میتوانید تا 255 کارکتر را روی یک خط تایپ نمایید ، تا زمانی که دکمه Return را فشار نداده باشید Amiga Dos آن خط را بعنوان فرمان نخواهد پذیرفت ، داس آمیگا تمام دستورات و متغیرها را چه با حروف بزرگ یا کوچک تایپ شوند را تشخیص میدهد ...

در ادامه در وبلاگ www.commodore-amiga.blogfa.com دستورات Amiga Dos ، و شرح مختصری از کاربرد هرکدام را برایتان مشخص میکنیم ، توجه داشته باشید که این دستورات در دیسک workbench در داخل دایرکتوری C قرار دارند ...

 

 ;  کاراکتر command جهت توضیحات                                              

<>                                ورودی و خروجی دستور را هدایت میکند

Assign                          اسم یک دایرکتوری را به دایرکتوری یا دیسک دیگر نسبت میدهد

Addbuffers                   مقدار حافظه ای را که برای دیسک گردان در نظر گرفته شده ، تغییر میدهد

Alias                             نسبت دادن چندین دستور یا پارامتر به یک دستور یا کاراکتر (workbench 1.3)

Ask                               جهت مطرح کردن سوال از آمیگا داس

Avail                             اطلاعاتی در مورد حافظه و قسمتهای مختلف نشان میدهد (workbench 1.3)

BindDrivers                   امکان اضافه کردن برنامه های گرداننده به سیستم را میدهد

Break                           اجرای فایل در داخل پنجره CLI را متوقف میکند

CD                                به یک دایرکتوری یا دیسک گردان مشخص اشاره میکند

Changetaskpri              پنجره مشخص شده CLI را جهت استفاده کاربر در اولویت قرار میدهد

Copy                            یک فایل یا دایرکتوری را از محلی به محل دیگر انتقال میدهد

Date                             تاریخ و زمان سیستم دستگاه را ایجاد و یا نمودار میکند

Delete                          فایل یا دایرکتوری را حذف میکند

Dir                                اسم فایلهای داخل یک دایرکتوری یا دیسک را نشان میدهد

Diskchange                   سیستم را از تغییر کردن دیسک گردان مطلع میسازد

Diskcopy                       محتویات یک دیسک را روی دیسک دیگر کپی میکند

Diskdoctor                    فایلهای از بین رفته و معیوب را بازسازی میکند

DJmount                      کلیه پارتیشنهای دیسک سخت را به سیستم اتصال میدهد

DPFormat                     یک بخش از دیسک سخت را فرمت میکند

Echo                             پیامی را بر روی صفحه تصویر نمودار میکند

ED                                پنجره ای را جهت تغییر یک فایل ایجاد میکند

Edit                              جهت تغییر دادن یک خط از فایل مشخص استفاده میشود

Else                              با دستور if همراه میشود

Endcli                           پنجره اجرا شده را میبندد

Endif                            با دستور if همراه است و در پایان دستور قرار میگیرد

Execute                      فایلی را که حاوی دستورات است اجرا میکند

FailAt                           اگر برنامه کد اشتباه بزرگتر یا مساوی عددی را که تعیین شده برگرداند ، توالی دستورات را نگه میدارد

Fault                             پیامهای مربوط به کدهای غلط و اشتباه را نشان میدهد

FF                                 باعث سریعتر اجرا شدن برنامه در سیستم میگردد (workbench 1.3)

FileNote                       یک توضیح برای فایل ایجاد میکند ، حداکثر 80 کاراکتر

Format                         دیسک خام را فرمت میکند

GetenV                        امکان استفاده از متغیرهای ثابت را فراهم میسازد

If                                  عمل معینی را در داخل دستور امتحان میکند

Info                              درباره فایل یا دایرکتوری مورد نظر ، اطلاعاتی را نشان میدهد

Initprinter                    دستگاه چاپگر را برای سیستم مشخص مینماید

Install                           یک دیسک فرمت شده را قابل راه اندازی میکند

Join                               فایلها را به هم اتصال داده و آنها را تبدیل به یک فایل میکند (تا 15 فایل)

Lab                               برچسب مشخص شده را تعریف میکند

List                               اطلاعاتی را در مورد فایلهای دیسک یا یک دایرکتوری نشان میدهد

Loadwb                       برنامه ورک بنچ را اجرا مینماید

Lock                             برای استفاده در دیسک سخت کاربرد دارد

Makedir                        یک دایرکتوری ایجاد میکند

Mount                          یک دستگاه منطقی جدید را به سیستم ربط میدهد

Newcli                          یک پنجره جدید برای CLI باز مینماید

Newshell                      یک پنجره جدید برای Shell باز مینماید

Nofastmem                  حافظه اضافه را اشغال میکند

Path                             یک فایل را برای سیستم مشخص میکند که در هر زمان اجرا شود

Prompt                         علامت CLI را عوض میکند

Protect                         یک فایل را در مقابل حذف شدن حفاظت مینماید

Quit                              توسط یک کد معلوم از دستور خارج میشود

Relabel                         اسم یک دیسک را عوض میکند

Remrad                        فایلهای داخل دایرکتوری Ram را بعد از ریست اجرا میکند (workbench 1.3)

Rename                       نام یک فایل یا دایرکتوری را تغییر میدهد

Resident                       امکان استفاده و اجرای فایل را در حافظه میدهد (workbench 1.3)

Run                              یک فایل را در یک پنجره جدید اجرا میکند

Say                               هرچه را که تایپ نمایید برای شما میخواند

Search                          در داخل یک دایرکتوری از بین تمام فایله به دنبال یک رشته معین میگردد

Setclock                        زمان را برای ساعت دستگاه مشخص میکند

Setdate                         تاریخ را برای دستگاه مشخص میکند

Setenv                         امکان استفاده از متغیرهای ثابت را فراهم میکند (workbench 1.3)

Setmap                         نوع صفحه کلید را مشخص میکند

Setpatch                      فایل startup-sequence جدید را در دیسک پیدا و اجرا مینماید(workbench 1.3)

Skip                                در یک توالی دستور ، به جلو و بطرف دستور LAB میرود

Sort                                فایلهای ساده را مرتب میکند

Stack                             میزان حافظه پشته را تغییر میدهد که برحسب بایت میباشد

Status                            درباره پنجره CLI اطلاعاتی نمودار میکند

Type                             فایل مشخص شده را بر روی صفحه تایپ میکند

Version                         نسخه کیک استارت یا ورک بنچ را مشخص میکند

Wait                             برای یک مدت زمان مشخص منتظر میماند

Why                             علت اشتباه دستور قبلی را توضیح میدهد

 

امیدوارم این مقاله رضایت خاطر دوستان عزیزی که به وبلاگ www.commodore-amiga.blogfa.com مراجعه میکنند را فراهم نموده باشد .. اینها دستورات کلی سیستم عامل آمیگا یا همان آمیگاداس میباشند ، اطلاعات بیشتر و توضیحات کامل را میتوانید در کتاب آمیگا داس از انتشارات Abacus بیابید ...